TRABZON VE HAVALİSİ ERMENİ KATLİAMLARI

TRABZON VE HAVALİSİ ERMENİ KATİAMLARI
Ermeniler bu güzel şehrimizi de Rusların desteğinde kana boyadılar. Trabzon vilayetine bağlı Vakfıkebir kazası Kaymakamının resmî tahkikatıyla sabit olan Ermeni Mezalimi şöyledir:
Ermeni çetelerinin Viçe'ye (Hopa) girmelerinde tahsildar Osman Efendi’nin evine sığınan pek çok kadın ve çocukları hunharca şehit ettikleri gibi otuz kişilik Ermeni Çetesi tarafından birkaç Müslüman ev abluka altına alınarak kadın ve çocukların seçilip dereye götürüldüğü ve orada tamamen boğazlandığı ve bu vahşetten kurtulabilen iki kadının da yaralı iken olayı büyük bir teessürle anlattıkları ve Of Kazasının Kelali Köyü'nden beş kişilik bir Ermeni çetesinin bir kadının jandarma huzurunda ırzına tecavüz edildiği ve kadını savunmaya teşebbüs eden erin katledildiği ve zavallı kadının da namusu kirletildikten sonra bir yanağının ısırılmak suretiyle koparıldığı ve bu hunhar Ermeni çetelerin birçok Müslüman din adamını çeşitli hakaret ve işkenceyle şehit ettikleri, mal, kıymetli eşya ve yiyecekleri tamamen alıp götürdükleri, tafsilatı ciltler teşkil edecek mezalim ve cinayetler yaptıkları resmen tescil etmiştir.
Trabzon polis idaresine müracaat eden birçok kişinin ifadelerine göre, Of Kazasının Lazendos Köyü'ne giren Ermeni çeteleri Müslüman halkın isimlerini ve evlerin miktarını kayıt ve tespit ettikten sonra mevcut eşyayı tamimiyle Rusya'ya nakletmiş ve adı geçen köyde Dilsizoğlu Ali Osman'ın zevcesi Yasemin'i feryat ve figanlarına rağmen iffetine tecavüz etmişler ve kocasını ağır bir surette yaralamışlardır. Aynı kazaya bağlı Pervane Köyü'nden Suiçmezoğlu Bican Ağa'nın karşısında zevcesine kötü muameleden sonra her ikisini de katletmişlerdir. Of Kazasının Pürmak, Zimle-i kebir vesair köyleri Müslüman halkından kaçamayan kadın ve çocukları katliam, Alana Köyü'nden Çakıroğlu Süleyman'ın zevcesine tecavüz, Tellioğlu Emin, Kaza tahsildarlarından Ali, Hacı Mustafa oğlu Mehmet, Mahmut oğlu asker Mahmut, diğer Mahmut’un ailelerinin namusu kirletişmiştir. Kemancızade Hamit, Ali oğlu Mehmet, Tabi oğlu Hüseyin Ağa'nın bakire kızlarının bikirleri izale edilmiş ve Ömer oğlu Osman Efendi katlolun muştur. Anlatılması tüyler ürpertecek kötülükler Rusların teşvikiyle ve hatta yardımlarıyla Ermeni çeteleri tarafından yapılmıştır.
Rus askerlerine öncülük vazifesini ifa eden Ermeni çetelerinin mezalimi hakkında birçok Müslümanın ifadelerine göre Yomra Nahiyesinin Kalfeka Köyü'ne giren Ermeniler birkaç eve toplanarak gizlenmiş, akıbetlerini bekliyen Kulakoğlu Hüseyin ve karısı Ulviye ve gelini Hüsniye ve Kulakoğlu Ali karısı Zeliha ve daha pek çok kadın ve çocukları evden alıp köy kenarında ve bir dağın eteğinde bulunan dereye götürerek erkeklerini, gözleri önünde boğazladıktan sonra kadın ve çocukları koyun boğazlar gibi kesmişlerdir. Köyde kalan Paslıoğlu Ali'nin 18 yaşındaki kızı Emine'yi ırzına tecavüzden sonra katletmişler ve kız kardeşi Hatice'nin henüz doğmuş bir kız çocuğunu havaya fırlatarak altına tuttukları süngüyle feci bir surette katletmişlerdir. Kulak Hasan'ın eşi Emine ile Mevlüde ve henüz sekiz yaşındaki Şükriye'nin ırzına tecavüz etmişlerdir. İspila Köyü'nden Alemdar oğlu Hasan, Deli Baltaoğlu Hasan, Eyüp zade Mehmet, Hacı Ahmet oğlu Osman ve Hasan Ağa'yı süngülerle öldürmüşler. Bunlardan Hasan Ağa'nın ellerini, kollarını keserek canlı olduğu halde ateşte yakmışlar ve Eyüp oğlu Mustafa'nın pek küçük kızının feci bir surette bikrini izale ettikten sonra şehit etmişlerdir Ermeniler; Rusların buraları istilasında kaçmaya muvaffak olamayan polis memurlarından Hasan Efendi' yi ve eski polislerden Aldıkaçtızade Hikmet Efendiyi çeşitli zulüm ve işkenceye maruz bıraktıktan sonra asmak suretiyle idam etmişlerdir. .(1)
Kasım 1917'de Rus askerî elbisesini giymiş bulunan Ermeniler Karadeniz sahilinde Fol Kasabası'nda (Vakfıkebir) elliye yakın Müslüman kadını ve erkeği Trabzon tarafına götürdükleri ve bunlardan Şalpazarı’nın dört kilometre güney doğusundaki Şah Melik Köylü Çakıroğlularından Hüseyin Çavuşun cenazesi daha sonra Fol Deresinde bulunduğu anlaşılmıştır.
Rum asıllı bir subay, birkaç Ermeni ve Rum askerini de teşvik ederek Fol Kasabası camiinin minaresine çıkmış ve attıkları silahların mermileri kasabada dolaşan dört Müslümana isabet ederek ölümlerine sebep olmuştur.
Torul’un Erikbeli köyünden olup Görele'de oturan Cenbelioğullarından Vasil ve Kosti, Rum ve Ermeni askerleriyle civar köylerdeki Müslüman halkı katliama başlamışlar ve bu katliama Fol Kasabasındaki Rus askerleri de katılmış ve bu olay esnasında kadınların alenen ırzlarına tecavüz edilmiştir. Bu Vasil ve Kosti nin yazları çıktığı yer Uruka obasıdır. Bir tabur Rus askeri Kadırga güzergâhından gelerek Vasil ve Kostiyi de yanlarına alarak Erikbeline hareket etmişler. Bir tabur Rus askeride Kalıncam(Fol) köyünden yukarı çıkarak Erikbelinde buluşmuşlar. Orada bulunan müfrezemizle çatışmışlar. Müfrezemiz kalabalık düşman karşısında kırılmamak üzere Sis dağı yönüne çekilmiş. Bir Rus taburu Çayera (Kürtün) yönüne gitmiş. Erikbelinde kalanlar oradaki dükkânlar ve evleri tamamen yakmışlarıdır. Rus askerî üniforması altında Rum ve Ermeni çeteleri Şalpazarı’nın batısında Nefs-i Şarlı Akkilise, Eynesil köyleri Müslüman ahalisini katlederek mal ve eşyalarını yağmalamış ve namuslarına da tecavüz etmişlerdir. Çavuşlu’nun yedi-buçuk kilometre güneyindeki Karikler Köyü'nü ve Görele'nin doğusundaki Filanoğlu ile Göveli arasında bulunup Aralikus adı verilen Müslüman Köyü'nü Ermeni ve Rumlardan mürekkep çeteler basarak yağma etmişlerdir.
50 kişilik bir Ermeni çetesinin Ardasa’yı (Torul) basarak kasabayı yağma ve çarşıyı yakmışlardır.(2)
- Ermeniler. Mehmet Hocaoğlu Kardeş Matbaası 1976 İstanbul Sayfa:268-579-705
- Ali Balkan Metel.Ermeni mezalimi ve gerçekler. sayfa. 133-134-135